foto: kinderopvang blijft voor Groen een kerntaak van de gemeente    

Deze week maakten we de laatste gemeenteraad vóór de zomer mee. De volgende is pas in september, tenzij er nog een speciale georganiseerd wordt om de door de provinciale deputatie gebuisde Bouwcode alsnog te herkansen. De gemeenteraden zijn theater, meestal slecht theater, vaak met veel emotie, soms met passie, altijd met vele halve waarheden en zelfs hele leugens.

Alweer een verbale clash

Er was opnieuw dat moment van verbaal geweld dat zich al zovele malen voordeed in de gemeenteraad sinds Open VLD, N-VA en De Merlaan aan zet zijn. Het stramien is telkens gelijk. Er wordt op de oppositiebanken gemeenteraadspunt na gemeenteraadspunt kritiek opgebouwd. Daarop komen vanuit de meerderheid vaak onhandige reacties, of het nu weglachen is, negeren of met ergernis antwoorden. Dit keer kregen we na een vrij uitgebreide kritiek ten gronde van onze fractieleider Stefaan Standaert op de beleidsdaden van 2020 een antwoord van burgemeester Van Hulle dat ontstond vanuit ergernis met zijn tussenkomst. Het is niet de eerste keer, het zal niet de laatste keer zijn dat dit gebeurt. Bart Van Hulle verweet Groen zelfs populisme, omdat we zijn vaccinatieboom niet kunnen pruimen en daarmee goedkoop zouden willen scoren. Natuurlijk zijn wij het niet eens met die lezing. Groen wil allesbehalve populistisch zijn, dat is eigenlijk het laatste dat we ooit willen zijn. Wij hebben een onderbouwde visie die wij niet wijzigen om de mensen naar de mond te praten. Maar wij zijn inderdaad gekant tegen de dure symboolpolitiek van ondermeer de vaccinatieboom waar de Maldegemnaars uiteindelijk weinig aan hebben. En we ervaren daarin veel bijval bij de bevolking, en zelfs in de meerderheid bij N-VA die die vaccinatieboom ook niet meegestemd heeft in het college.

Bart Van Hulle verweet Groen zelfs populisme, omdat we zijn vaccinatieboom niet kunnen pruimen en daarmee goedkoop zouden willen scoren.

Maar hoe komt het toch dat deze verbale agressie, dit zeer harde steekspel, vooral tussen Groen en Open VLD, minder tussen CD&V en Open VLD, telkens weer de kop opsteekt? Ik probeer aan introspectie te doen. Waarom zijn wij bij Groen al twee jaar kwaad en lastig op dit bestuur? Wij moeten dit bestuur blijkbaar echt niet. Je merkt het aan de vaak harde kritiek in onze teksten en in onze tussenkomsten. Aan de andere kant van de brug merk je dat ook de Maldegemse liberalen de Groenen en hun visie echt niet smaken.

Dat die tegenstellingen in visie nog eens openlijk aan bod konden komen in de gemeenteraad, is vrij schaars. Wij hebben zeker in het begin van deze bestuursperiode gevraagd om meer inspraak en om meer debatcultuur in de gemeenteraad. Dat is er eigenlijk nooit gekomen, debat in de gemeenteraad wordt doorgaans afgeblokt, tot het ontnemen van de microfoon toe. Dat is meteen ook een van de redenen dat wij zo gekant zijn tegen dit bestuur: heel vele zaken worden buiten zicht en in kleine kring besproken achter gesloten deuren, beslissingen worden eenzijdig door de meerderheid, met de burgemeester op kop, genomen. De oppositie en alle belangengroepen in Maldegem worden daar volledig buiten gehouden, er niet bij betrokken en pas geïnformeerd - vaak via de media - als de beslissingen er liggen. Groenen houden daar dus echt niet van, wij staan radicaal tegenover deze navelstaarderige manier van aan politiek doen. 

Groenen houden daar dus echt niet van, wij staan radicaal tegenover deze navelstaarderige manier van aan politiek doen. 

Kinderopvang niet privatiseren

In het gemeenteraadspunt over de privatisering van de buitenschoolse Kinderopvang de Zandloper had Groen gemeenteraadslid Stefaan Standaert al kwaad bloed gezet. Hij legde het afstoten van kinderopvangdiensten in de weegschaal met de prestigeprojecten van dit bestuur. Groen vindt dat zowel ouderenzorg als kinderzorg - want kinderopvang is zorg voor kinderen - een kerntaak van de gemeente is, en die kerntaak, daar mag voor ons best wat belastinggeld naar toe gaan. Gelukkig, merkte hij op, zijn de ouderenzorg en de woonzorgcentra in het Zorgbedrijf Meetjesland opgenomen, anders had dit nu allicht ook al in de etalage gestaan van de gemeente. Uitgerekend dat Zorgbedrijf toont aan dat er door een overheidsinstelling efficiënt kan gewerkt worden, dat er bespaard kan worden met behoud van kwaliteit, ook wanneer overheden zelf het roer in handen houden, in dit geval via samenwerking. Voor de kinderopvang is dat niet anders, en ons idee was dan ook om kinderopvang op te nemen binnen het Zorgbedrijf Meetjesland. Door kinderopvang echter te privatiseren, komt de focus niet langer op zorg voor het kind en de kwaliteit daarvan te liggen, maar wel op kostcontrole en winstbelangen van aandeelhouders elders in het land of in het buitenland. Er zijn natuurlijk uitzonderingen van kleinschalige private initiatieven die zorg centraal blijven stellen. Ook wordt geprivatiseerde kinderopvang op termijn duurder. Kinderopvang is voor ons een kerntaak van de gemeente. Dat zorgt ervoor dat de gemeente de regie in handen houdt, dat ze kwaliteit kan garanderen, dat ze die zorg toegankelijk kan houden, en dat het personeel een goed statuut kan behouden op langere termijn. Het is duidelijk dat dit clasht met de visie van zowel Open VLD alsook van die van N-VA die in privatisering alleen maar voordelen zien. Voor hen kunnen private bedrijven de job kostenefficienter doen en houden ze dezelfde goede kwaliteit en voorwaarden aan. Wij zien aan praktijkvoorbeelden dat privatisering doorgaans op termijn leidt tot verminderen van kwaliteit van de zorg. Er is trouwens in Vlaanderen een groeiend kwaliteitsprobleem bij kinderopvang. En die kwaliteit is uiterst belangrijk, het is precies in onze jeugdjaren dat de basis gelegd wordt hoe we in relatie staan tot anderen.

Groen vindt dat zowel ouderenzorg als kinderzorg - want kinderopvang is zorg voor kinderen - een kerntaak van de gemeente is, en die kerntaak, daar mag voor ons best wat belastinggeld naar toe gaan.

Tegenstrijdige meningen tussen bestuur en Groen

Het was echter bij een volgend punt dat het tot een antwoord kwam vanuit ergernis door de burgemeester, en dat was de jaarrekening van 2020. Eigenlijk gaat die jaarrekening vooral om de cijfers en kunnen we niet veel meer dan die cijfers vaststellen. Maar Groen gemeenteraadslid Stefaan Standaert interpreteert dan natuurlijk die cijfers en peilt naar de visie en het beleid dat erachter schuilgaat, en neemt dat vervolgens op de korrel. Een samenvatting.

Er wordt drastisch op personeel bespaard. Uit de tevredenheidsmeting blijkt vooral ontevredenheid bij het personeel. Een vermindering van maar liefst 12 FTE zet enorm veel druk op het personeel. Bijkomend wordt dienstverlening zoals onderwijs of kinderopvang afgestoten. Tegelijk gaat er enorm veel geld naar externe consultancy, bijvoorbeeld naar een efficiëntiemanager, en naar juridische bijstand. In 2020 is voor 144.000 euro aan externe consultants uitgegeven en voor 97.000 aan advocaatkosten. In 2021 is een budget voorzien van maar liefst 1.528.000 euro voor externe consultants. Er wordt intussen zelfs bespaard op COVID-subsidies, begrijpe wie kan. Er is een positief bedrag van 370,000 euro vanuit COVID-subsidiëring van hogere overheden en wij zijn benieuwd of dat bedrag effectief zal worden op 0 gebracht in 2021 zoals het bestuur belooft. Er is geen geld voor of vooruitgang in milieu- en klimaatprojecten, of voor open ruimte (ondanks de riante sommen die Vlaanderen daarvoor gesubsidieerd heeft). Er is nog altijd geen hemelwaterplan en klimaatadaptatieplan, en zelfs kleinere budgetten als 'Bomen Boomen' worden niet volledig uitgegeven en dienen voornamelijk om gekapte mooie bomen te vervangen. Er is weinig resultaat geboekt voor veiliger maken van schoolomgevingen. Er zijn geen participatie-initiatieven voor de burgers, en er is nauwelijks inspraak voor de gemeenteraad - ondermeer maar niet alleen door het ontbreken van commissies. En tegelijk worden er dan wel grote budgetten voorzien voor prestigeprojecten zoals een nieuw Cultureel Centrum waar niemand om vroeg, een evenementenhal die er al is in Maldegem en een nieuw jeugdhuis dat er ook al is in Maldegem. En ook voor veel te dure events als Kinepolis on Tour.

Een vermindering van maar liefst 12 FTE zet enorm veel druk op het personeel. Bijkomend wordt dienstverlening zoals onderwijs of kinderopvang afgestoten. Tegelijk gaat er enorm veel geld naar externe consultancy, bijvoorbeeld naar een efficiëntiemanager, en naar juridische bijstand.

Hier en daar werd er op de meerderheidsstoelen nerveus heen en weer geschoven, ook in een online  gemeenteraad merk je die zenuwachtigheid. Want het bestuur krijgt die kritieken niet graag, het zijn echte stoorzenders voor wat zij ervaren als hun zeer goede beleid. Op de vier vragen die Stefaan stelde in zijn inhoudelijk sterke tussenkomst werd antwoord gegeven en de voorzitter wilde het verhaal al afsluiten toen schepen van financien Marleen nog even wou tussenkomen. Ze betreurde het dat Stefaan de opmerking niet maakte dat dit toch wel een mooie en positieve jaarrekening was, met maar liefst een ongeziene 6,5 miljoen in het positief, een zeer lage schuldgraad, en een uiterst positieve autofinancieringsmarge. Na haar tussenkomst zag je de volledige instemming van Bart Van Hulle die het woord nam om zijn weerwoord te brengen. Dat kwam ongeveer hierop neer. Dit bestuur draait elke eurocent om om te zien of ze goed besteed is, zoniet wordt ze niet uitgegeven. Dat leidt tot forse besparingen. Als blijkt dat de gemeente het efficient kan doen met minder personeel, dan moet de gemeente daarvoor gaan. Dat er een eenmalige consultancykost voor nodig is om dat te bereiken, is daarbij normaal. Onderwijs en kinderopvang zijn geen kerntaken en worden dus aan de private markt overgedragen. Er wordt wel hard gewerkt om armoede te bekampen in de gemeente, ook dat spreekt uit de cijfers. De kritiek op bijvoorbeeld de vaccinatieboom van 37000 euro valt in het niets bij de goede cijfers van de 6,5 miljoen in positief. En ja, met het bespaarde geld, en met historisch goedkope leningen wil dit bestuur grote projecten aanvatten waar de Maldegemnaars nog lang genot van zullen hebben.

In bovenstaande - en vooral in de negatieve toon aan beide zijden - hoor je die clash knetteren die wij nu al twee jaar beleven tussen deze bestuursvisie en onze Groene visie. Onze prioriteiten liggen echt volledig anders. Voor ons zijn de grote projecten die het bestuur voorziet, niet de projecten waarop de Maldegemnaar zit te wachten of waar hij goed zal bij varen. De grote maatschappelijke problemen van vandaag worden niet aangepakt of zelfs genegeerd. Wij erkennen dat er een vrij goede aanpak van het armoedebeleid is, maar wij zien geen sociaal beleid, wij zien geen open ruimte beleid, wij zien geen klimaatbeleid, wij zien geen doordacht mobiliteitsbeleid, wij zien ook geen inspraak voor de mensen. Er wordt geen werk gemaakt van kerninbreiding, van een betonstop en ontharding, van fietspaden en een fietsnetwerk. Wij zien zorg wél als kerntaak van de gemeente. We zien de problemen bij de diensten, diensthoofden en het personeel die door dit beleid veroorzaakt worden, de aantasting van de beroepstrots van onze ambtenaren door de inzet van dure consultants die vaak als een soort kabinet tussen ambtenaren en bestuur in, de gemeentediensten onderuit halen. En wij hebben ook een heel groot probleem met de stijl van dit bestuur dat zo veel mogelijk de gemeenteraad en de bevolking buiten spel zet.

Voor ons zijn de grote projecten die het bestuur voorziet, niet de projecten waarop de Maldegemnaar zit te wachten of waar hij goed zal bij varen. De grote maatschappelijke problemen van vandaag worden niet aangepakt of zelfs genegeerd.

Besparen op kap van corona?

Een volgende punt dat - eindelijk - op de gemeenteraad geagendeerd stond, was de tegemoetkoming aan de verenigingen in Maldegem vanuit het Vlaamse coronafonds. Er is in deze gemeenteraad een helft van de centen van het coronafonds voor verenigingen toegekend. EINDELIJK. Een jaar heeft dat nu geduurd. Dit in tegenstelling tot bijna alle andere gemeenten waar de coronafondsen intussen netjes aan de belanghebbenden zijn bezorgd. De andere helft van het coronanoodfonds, ja, die centen worden nu wel beloofd, maar tegelijk wordt ook al gezegd dat ze via een andere maatregel al deels verdeeld zijn, namelijk via de nieuwe Uitpas-regeling. Dat die centen naar het sociaal weefsel en in dit geval de verenigingen moeten gaan, wordt dus feitelijk in vraag gesteld, terwijl dit voor Groen vanzelfsprekend moet zijn. Dit bestuur heeft overigens een moeilijke relatie met zowat alle geledingen binnen Maldegem. Met de verenigingen en de adviesraden bijvoorbeeld. Als die adviesraden al de vraag krijgen om een advies te geven, doen ze dat doorgaans unaniem tegen de plannen van het bestuur. Dat advies wordt echter door het college verticaal geklasseerd.

Er is in deze gemeenteraad een helft van de centen van het coronafonds voor verenigingen toegekend. EINDELIJK. Een jaar heeft dat nu geduurd.

Wonen en energie zijn niet prioritair

Een voorlaatste puntje waarmee ik het enorme verschil in visie wil illustreren, is de overname van de taken van Woonwijzer door de gemeentelijke diensten. Maldegem stapte uit Woonwijzer Meetjesland, dat advies geeft over wonen en energie aan de bevolking van het Meetjesland. In het kader van 'elke cent omdraaien', werden heel wat samenwerkingsovereenkomsten stopgezet, ondermeer deze met Woonwijzer. Tegelijk werd de kaart getrokken dat we het zelf beter kunnen in Maldegem. De taken van Woonwijzer zouden door het personeel worden ingevuld. De beloofde evaluatie daarvan werd niet uitgevoerd, nog niet, aldus schepen Nicole. Intussen moet ze ook toegeven dat die taken nog niet onder controle zijn, die overgang kost tijd. Dit staat in contrast tot vorige beweringen dat alles onder controle is - en dat is trouwens niet het enige punt waarover koudweg gelogen wordt. Voor ons is het helder: tegelijk besparen op personeel en op intergemeentelijke samenwerking voor de woonproblematiek is gewoon onzinnig. Wij gaan met zijn allen - de hele bevolking - door een renovatie- en energietransitie in de komende 30 jaar, waarbij een snelle start moet genomen worden vóór 2030. Dan moet je op woonadvies niet besparen, maar erin investeren, en dan liefst via samenwerkingsverbanden waarbij je kennis en ervaring deelt.

De Stationsstraat: straatvernieuwing zonder inspraak

Tot slot een laatste punt over de vernieuwing van een deel van de Stationsstraat. Het college ziet dit als opdracht van het dagelijks bestuur dat zonder overleg kan beslist worden. Voor Groen gaat het om de leefkwaliteit van onze woonkern en daar moeten de bewoners en de gemeenteraad bij betrokken worden. Concreet werden er enkel aan de lokale handelaars vragen gesteld, niet aan de bewoners van die straat. Ook werd expertisecentrum Inter niet bevraagd, of de gemeentelijke stuurgroep Toegankelijkheid. Wij vinden dat eigenlijk een schande. Wij betreuren ondermeer de te hoge en te smalle voetpaden in het eindresultaat.

En zo gaat het verder, er is bijna geen thema waar Groen inhoudelijk en qua aanpak niet volledig afwijkt van wat dit bestuur doet. Wij begrijpen dat het vervelend is voor de burgemeester en voor het bestuur om ons als stoorzender in de gemeenteraad te hebben. Voor ons is het vervelend dat wij geen - of nauwelijks een stempel kunnen zetten op het Maldegems bestuur. Zeker nu wij vanuit onze groene en sociale visie kleur kunnen geven aan onze gemeente en een bestuur kunnen maken dat Maldegem op de weg zet naar de toekomst. Groen gaat in de komende jaren hard werken aan plannen voor Maldegem, concrete plannen die onze dromen voor de Maldegemnaar scherp stellen.